Iedereen die het nieuws volgt heeft het gezien: de massademonstraties en bezettingen van pleinen in Madrid en Barcelona. In de zonnige achtertuin van de EU broeit het.
Tot 2006 kende het land nog een economische bloei. Een van de hoogste van Europa, 3% groei maar liefst. Terwijl nu alles kommer en kwel lijkt in het meest vooraanstaande vakantieland ter wereld. Wat heeft die ommekeer veroorzaakt?
De financiële crisis heeft er zeker mee te maken, maar was, anders dan de meesten denken nu m.n. zoveel jongeren op straat komen, niet de aanleiding. Zo min als dat in Griekenland het geval was...
Griekenland kampte al met een tekort toen het tot de Eurozone werd toegelaten, durfde en kon dat niet toegeven, en verschuilde zich achter een creatieve boekhouding die zelfs de knapste financiële koppen van de Unie zand in de ogen strooide. We zijn met ons allen toch niet zo onfeilbaar als we vaak van onszelf willen geloven. Zelfs onze eigen Wim Duisenberg is indirect medeverantwoordelijk voor het Griekse drama. (Oef, ik trap nu vast op een paar gevoelige tenen)
Natuurlijk had Griekenland niet mogen liegen, maar kom op zeg! Zolang onze eigen vertegenwoordigers boter op hun hoofd hebben (zij worden ook zo nu en dan op een leugentje betrapt) kan iedereen maar beter eerst met het vingertje naar zichzelf wijzen. Wijzen is trouwens volstrekt zinloos. De zaak moet worden opgelost als we willen dat de rekening niet te hoog wordt om met ons allen te betalen.
Het is geen kwestie van economie maar van cultuur. Nederlanders zijn handelaren en willen dat hun balans klopt, en nauwgezette boekhouders kunnen nu eenmaal moeilijk begrijpen dat cijfertjes en kolommetjes voor anderen niet het hoogste goed zijn.
In Zuid Europa zijn ze daar niet zo mee bezig. Er vinden andere waarden opgang die in onze contreien soms de wenkbrauwen doen fronsen, af en toe op de lachspieren werken en vaak de ergernis zo hoog opzwepen dat we niet weten wat we ermee aan moeten.
Ik heb in een lang vervlogen verleden korte tijd op Kreta gebivakkeerd, te kort om het land in haar geheel te kunnen duiden. Spanje heeft 9 jaar van mijn aanwezigheid geprofiteerd en in zulk een periode willen je wel eens wat dingen opvallen.
In Spanje is het "La Dolce Vita" gevoel minstens zo sterk als in het land waar de uitdrukking oorspronkelijk vandaan komt. Buiten de deur ontbijten op een zonnig terras en 's zondags met de hele familie (niet alleen het gezin) uitgebreid dineren onder lommerrijke olijfbomen, roepen bij ons een gevoel van verkwisting op. Zeker als je bedenkt dat een gemiddeld loon zo'n €900 per maand bedraagt. Een compleet land in permanente staat van vakantie is de indruk die veel noordelingen van het zuiden hebben. En oppervlakkig beschouwt hebben ze daarin niet helemaal ongelijk.
De architekten van de Unie, en zeker die van de Eurozone, hadden dat moeten inzien toen ze besloten zoveel diverse cultuur aaneen te smeden. Het probleem van de rijkste leidinggevende landen is dat ze alles in kolommetjes willen gieten. M.n. culturele geaardheid wil daarin echter niet zo goed passen.
Spanjaarden werken niet minder hard, ondanks de bekritiseerde siësta. Vergeet niet dat die 3 uur middagslaap 's avonds weer worden ingehaald. Daarom werkt een gemiddelde Spanjaard tenminste een uur meer dan zijn collega in het bevoorrechte noorden die zijn lunchpauze niet compenseert door langer te werken.
Het economisch gevaar schuilt dan ook niet in een lagere productiviteit, maar in hun volksaard die voorschrijft dat uit elke dag het meeste moet worden gehaald. Ondanks dat Spanje katholiek is, en velen in een hiernamaals geloven, is de levenspraktijk veeleer: "Je leeft maar één keer."
Dat "meeste" neemt de meerderheid letterlijk. Stomverbaasd luisterde ik naar de klacht van een kelner die naar eigen zeggen niet kon trouwen omdat de bank weigerde hem €100.000 te lenen.
"€100.000"; vroeg ik verbaasd, "waar heb je die voor nodig?" Er volgde een hele opsomming van verwanten tot in de 10de graad die allemaal uitgenodigd moesten worden, vervoer nodig hadden vanuit het hele land. De man meende het ernstig. Zonder dat geld was een bruiloft uitgesloten.
In deze kleine anekdote wringt de Spaanse schoen. De vanzelfsprekendheid waarmee het leven geleefd moet worden, al kost het nog zoveel. Daarvoor dienen immers de banken. Als je het zelf niet hebt ga je daar je geld halen. Als het ook maar enigszins mogelijk was kregen ze het ook, tot er natuurlijk moest worden terugbetaald. Maar zelfs dan geldt "La Dolce Vita". Wat vandaag niet lukt komt morgen wel. Mañana, iedere toerist kent het woord, but tomorrow never comes...
Een gemakkelijke levensstijl, een opeenhoping van niet te innen kredieten, en een overheid die verhoudingsgewijs te weinig belasting ontvangt. Voeg daarbij een wereldwijde financiële crisis waaraan ook Spanje zich niet kon onttrekken. Wie verbaast dan nog de ineenstorting van een florerende economie die in pakweg 3 jaar 5.000.000 werklozen opleverden?
En niet alleen dat. Van sociale woningbouw hebben ze in Spanje nooit gehoord. In de steden bestaan wel goedkope krotten, maar wie wil daarin wonen? Dat verklaart waarom jongeren, getrouwd en wel, tot boven hun 30ste bij papa en mama blijven waarbij situaties ontstaan waarin een 4persoons flatje door 12 mensen wordt bewoond.
Bovenstaande laat zien dat er geen eensluidende oplossing bestaat voor het Europese probleem. De culturele diversiteit is zo complex dat het zich onmogelijk in pasklare regeltjes laat gieten. De gemakzuchtige strategie dat de minder solvabele landen zich maar aan moeten passen aan zij die wel over voldoende middelen beschikken, gaat niet op. We hebben met mensen te maken, en niet in de eerste plaats met economiën. Dat bewezen de ongehoorzame Grieken die zich massaal verzetten tegen de bezuinigingspolitiek, en de Spanjaarden die met 10.000den tegelijk demonstreerden tegen de neergang van een vorm van leven die nog altijd de hunne is...
Tot 2006 kende het land nog een economische bloei. Een van de hoogste van Europa, 3% groei maar liefst. Terwijl nu alles kommer en kwel lijkt in het meest vooraanstaande vakantieland ter wereld. Wat heeft die ommekeer veroorzaakt?
De financiële crisis heeft er zeker mee te maken, maar was, anders dan de meesten denken nu m.n. zoveel jongeren op straat komen, niet de aanleiding. Zo min als dat in Griekenland het geval was...
Griekenland kampte al met een tekort toen het tot de Eurozone werd toegelaten, durfde en kon dat niet toegeven, en verschuilde zich achter een creatieve boekhouding die zelfs de knapste financiële koppen van de Unie zand in de ogen strooide. We zijn met ons allen toch niet zo onfeilbaar als we vaak van onszelf willen geloven. Zelfs onze eigen Wim Duisenberg is indirect medeverantwoordelijk voor het Griekse drama. (Oef, ik trap nu vast op een paar gevoelige tenen)
Natuurlijk had Griekenland niet mogen liegen, maar kom op zeg! Zolang onze eigen vertegenwoordigers boter op hun hoofd hebben (zij worden ook zo nu en dan op een leugentje betrapt) kan iedereen maar beter eerst met het vingertje naar zichzelf wijzen. Wijzen is trouwens volstrekt zinloos. De zaak moet worden opgelost als we willen dat de rekening niet te hoog wordt om met ons allen te betalen.
Het is geen kwestie van economie maar van cultuur. Nederlanders zijn handelaren en willen dat hun balans klopt, en nauwgezette boekhouders kunnen nu eenmaal moeilijk begrijpen dat cijfertjes en kolommetjes voor anderen niet het hoogste goed zijn.
In Zuid Europa zijn ze daar niet zo mee bezig. Er vinden andere waarden opgang die in onze contreien soms de wenkbrauwen doen fronsen, af en toe op de lachspieren werken en vaak de ergernis zo hoog opzwepen dat we niet weten wat we ermee aan moeten.
Ik heb in een lang vervlogen verleden korte tijd op Kreta gebivakkeerd, te kort om het land in haar geheel te kunnen duiden. Spanje heeft 9 jaar van mijn aanwezigheid geprofiteerd en in zulk een periode willen je wel eens wat dingen opvallen.
In Spanje is het "La Dolce Vita" gevoel minstens zo sterk als in het land waar de uitdrukking oorspronkelijk vandaan komt. Buiten de deur ontbijten op een zonnig terras en 's zondags met de hele familie (niet alleen het gezin) uitgebreid dineren onder lommerrijke olijfbomen, roepen bij ons een gevoel van verkwisting op. Zeker als je bedenkt dat een gemiddeld loon zo'n €900 per maand bedraagt. Een compleet land in permanente staat van vakantie is de indruk die veel noordelingen van het zuiden hebben. En oppervlakkig beschouwt hebben ze daarin niet helemaal ongelijk.
De architekten van de Unie, en zeker die van de Eurozone, hadden dat moeten inzien toen ze besloten zoveel diverse cultuur aaneen te smeden. Het probleem van de rijkste leidinggevende landen is dat ze alles in kolommetjes willen gieten. M.n. culturele geaardheid wil daarin echter niet zo goed passen.
Spanjaarden werken niet minder hard, ondanks de bekritiseerde siësta. Vergeet niet dat die 3 uur middagslaap 's avonds weer worden ingehaald. Daarom werkt een gemiddelde Spanjaard tenminste een uur meer dan zijn collega in het bevoorrechte noorden die zijn lunchpauze niet compenseert door langer te werken.
Het economisch gevaar schuilt dan ook niet in een lagere productiviteit, maar in hun volksaard die voorschrijft dat uit elke dag het meeste moet worden gehaald. Ondanks dat Spanje katholiek is, en velen in een hiernamaals geloven, is de levenspraktijk veeleer: "Je leeft maar één keer."
Dat "meeste" neemt de meerderheid letterlijk. Stomverbaasd luisterde ik naar de klacht van een kelner die naar eigen zeggen niet kon trouwen omdat de bank weigerde hem €100.000 te lenen.
"€100.000"; vroeg ik verbaasd, "waar heb je die voor nodig?" Er volgde een hele opsomming van verwanten tot in de 10de graad die allemaal uitgenodigd moesten worden, vervoer nodig hadden vanuit het hele land. De man meende het ernstig. Zonder dat geld was een bruiloft uitgesloten.
In deze kleine anekdote wringt de Spaanse schoen. De vanzelfsprekendheid waarmee het leven geleefd moet worden, al kost het nog zoveel. Daarvoor dienen immers de banken. Als je het zelf niet hebt ga je daar je geld halen. Als het ook maar enigszins mogelijk was kregen ze het ook, tot er natuurlijk moest worden terugbetaald. Maar zelfs dan geldt "La Dolce Vita". Wat vandaag niet lukt komt morgen wel. Mañana, iedere toerist kent het woord, but tomorrow never comes...
Een gemakkelijke levensstijl, een opeenhoping van niet te innen kredieten, en een overheid die verhoudingsgewijs te weinig belasting ontvangt. Voeg daarbij een wereldwijde financiële crisis waaraan ook Spanje zich niet kon onttrekken. Wie verbaast dan nog de ineenstorting van een florerende economie die in pakweg 3 jaar 5.000.000 werklozen opleverden?
En niet alleen dat. Van sociale woningbouw hebben ze in Spanje nooit gehoord. In de steden bestaan wel goedkope krotten, maar wie wil daarin wonen? Dat verklaart waarom jongeren, getrouwd en wel, tot boven hun 30ste bij papa en mama blijven waarbij situaties ontstaan waarin een 4persoons flatje door 12 mensen wordt bewoond.
Bovenstaande laat zien dat er geen eensluidende oplossing bestaat voor het Europese probleem. De culturele diversiteit is zo complex dat het zich onmogelijk in pasklare regeltjes laat gieten. De gemakzuchtige strategie dat de minder solvabele landen zich maar aan moeten passen aan zij die wel over voldoende middelen beschikken, gaat niet op. We hebben met mensen te maken, en niet in de eerste plaats met economiën. Dat bewezen de ongehoorzame Grieken die zich massaal verzetten tegen de bezuinigingspolitiek, en de Spanjaarden die met 10.000den tegelijk demonstreerden tegen de neergang van een vorm van leven die nog altijd de hunne is...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten