dinsdag 25 oktober 2016

ondergang v.d. mens - soorten sterven uit

SOORTEN STERVEN UIT!

Iedereen kent wel een paar grote diersoorten die met uitsterven worden bedreigd. Maar de kleintjes? Insecten, zoals vlinders die voor bestuiving zorgen, wat vaak soort gericht is. M.a.w.: als de bestuiver de geest geeft, geldt dat voor de bestovene (plant) uiteindelijk ook.
De daling gaat snel, versnelt elk jaar. Honderden soorten die er, bij wijze van spreken, gisteren nog waren, zullen we nooit meer zien. De habitat overal in de wereld verarmd in een ongekend rap tempo.
De stervende bij was wereldnieuws omdat die verantwoordelijk is voor de bestuiving van veel van onze gewassen, maar wie maakt zich druk om een mot, een sprinkhaan, of zelfs een muizensoort?
Toch is de impact enorm. Elke levensvorm heeft zijn plaats in de keten, en door schakels weg te nemen verzwakt het geheel.
Er is ook een omgekeerde beweging. Soorten die bedreigd werden zijn dat plots niet meer, maar het gaat hierbij meestal om soorten die aanspreken, zoals roofvogels bijvoorbeeld, die vaak worden gered m.b.v. fokprogramma’s. Dierentuinen maken zich sterk om hierin een belangrijk aandeel te leveren, maar wat is daarvan de waarde wanneer het leeuwendeel zit opgesloten ver van hun oorspronkelijke habitat? Opdat onze nazaten ze nog in levende lijve kunnen zien? Is dat de bedoeling van het biologisch evenwicht, dat wij er ongeacht kennis van kunnen nemen? Ik dacht het niet!
Het bewustwordingsproces dan, dat van zulke programma’s uitgaat? Er lijkt echter veeleer een geruststellende werking op te treden: de wetenschap lost het wel op…
Wetenschap heeft de neiging zich de vroegere plaats van god toe te kennen, maar zit vol gebreken, getuige de huidige stand van zaken in de wereld. Het komt regelmatig voor dat pertinente beweringen, gestaafd met overtuigende bewijzen, moeten worden herroepen omdat wetenschappers tot de ontdekking komen dat de eerdere bewijzen toch niet bewezen wat werd aangenomen, om een tijd later opnieuw het omgekeerde te beweren.
Het probleem is dat we eigenlijk helemaal niet weten hoe de dingen in elkaar grijpen, terwijl we ervan uitgaan dat dit wel zo is. Het beste bewijs hiervoor is de actuele situatie op elk gebied. Wetenschap, in de letterlijke betekenis, bestaat niet. Zelfs in de meest “harde” vormen als wiskunde, moet regelmatig gecorrigeerd worden, omdat er plots elementen opduiken die we niet kenden, en waarmee dus geen rekening kon worden gehouden. We weten dus niet, maar nemen aan op grond van de beschikbare gegevens.
En dat is precies waar het ons heeft gebracht en nog steeds brengt, waarom de dingen niet vlekkeloos lopen zoals zou moeten; we zijn niet in staat om toe te geven dat we het eigenlijk helemaal niet weten, en bouwen rustig voort op de ingeslagen weg, erop vertrouwend dat we in het ergste geval altijd kunnen corrigeren.
Daarom weten de meesten niet van de massale sterfte van soorten. Ze zouden nogal schrikken als ze daarvan de mogelijke consequenties zouden begrijpen.

Het uitsterven betekent niet alleen een bedreiging voor het voortbestaan van soorten, het werkt ook plagen in de hand. Voor ons schadelijke specimen die in aantal toenemen omdat, wat hen in toom hield, gedecimeerd raakt of uitsterft. Die plagen kunnen op hun beurt een bedreiging vormen voor de verbouw van gewassen, en daarmee voor onze voedselvoorziening.
Om het uitsterven tegen te gaan, en een halt toe te roepen, is het in de eerste plaats belangrijk om de resterende wilde habitat te respecteren. De mens heeft zichzelf de belangrijkste plaats toebedeeld, wat al eeuwen ten koste gaat van de leefomgeving van andere levensvormen. Door de toenemende aanwas van mensen en de steeds hogere eisen die o.m. aan de mobiliteit worden gesteld, is m.n. in de laatste 50 jaar de druk zo hoog opgelopen dat uitstervende soorten zijn verhonderdvoudigd. Maar wat wij als soort beslist niet willen, is dat we tenslotte alleen overblijven, omdat een enkele soort op zichzelf niet levensvatbaar is. Hoezeer wij ons ook hebben afgeschermd van onze natuurlijke omgeving, zonder die omgeving lukt het niet, en zullen ook wij op onze beurt verdwijnen.
Voordat het echter zo ver is zullen we nog de rekening gepresenteerd krijgen i.d.v.v. schaarste en hogere voedselprijzen. Nu al zijn door, b.v. overbevissing, sommige zeedieren zo duur dat ze voor velen onbereikbaar zijn geworden. Andere soorten zijn niet langer verkrijgbaar omdat ze er niet meer zijn.
Dan eten we toch iets anders, zegt u. Dat is net zo dom als de reactie van een scholier op het mislukken van de aardappeloogst: “Dan eten we toch gewoon frites!”

We zullen het uitsterven moeten stoppen als we niet willen dat we tenslotte elkaars voedsel worden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten