Onderstaand een passage uit de nieuwste roman waaraan ik werk, handelend over een tentoonstelling van schilderijen gemaakt naar aanleiding van een archeologische opgraving in de tachtiger jaren waarbij graven uit de vroege bronstijd werden blootgelegd met daarin een grote hoeveelheid overblijfselen van gefolterde meisjes en jonge vrouwen.
Directie en conservatoren waren verrukt over het resultaat dat volgens hen verleden en heden samensmolt waar ze meer gelijk in hadden dan ze zich realiseerden. Ik kende de verborgenheden van omgeving en dorp inmiddels, zij niet. Ze waren het zich althans niet bewust.
De presentatie van de nieuwe collectie werd een groots evenement. Er werd veel ruchtbaarheid aan gegeven hoewel alleen genodigden werden toegelaten. Het brede publiek kreeg het pas te zien op de daaropvolgende openingsdag. De toeloop was zo groot dat de termijn meteen werd verlengd waarna het zolang in opslag ging tot de nieuwe vleugel klaar was waar de werken permanent te zien zouden zijn als verbinding tussen de afdeling moderne kunst en oudheden.
De meeste modellen waren op de opening aanwezig alsook mijn vrienden uit het pension, evenals de collega's die me hadden geholpen. De modellen brachten vrienden en familie mee al was het aantal introducees beperkt tot twee per persoon; er werd maximaal gebruik van gemaakt. Ze toonden trots zichzelf waarop vaak geschokt werd gereageerd. “Zoals jij te kijk ligt.” Toch werden de werken over het algemeen enthousiast ontvangen.
Een van hen kwam naar me toe. “Mijn ouders willen u graag ontmoeten.” Zo blij waren ze niet. Het was vooral om mij te verwijten over hoe ik hun dochter had afgebeeld.
Ik verwachtte het en glimlachte. “Er is niets aan haar dat niet mag worden getoond. Ze is een prachtmeid en een heerlijk schepsel. Ik begrijp jullie reactie. Je wilt haar beschermen, maar probeer het afstandelijker te bekijken en je zult zien dat ik gelijk heb. Bedenk dat zoiets moois dat uit jullie liefde is ontstaan voor de eeuwigheid bewaard blijft, of toch zolang onze samenleving blijft bestaan. Dat ze nog lang nadat wij er niet meer zijn zal worden bejubeld. De schilderijen gaan niet over lust maar over de pijn en het onvermogen, niet alleen van lang vervlogen tijden maar ook nu nog wordt dit lijden gevoeld. Dagelijks ondergaan duizenden meisjes en jonge vrouwen het. Jullie dochter draagt ertoe bij dat het zichtbaar wordt waardoor hopelijk het bewustzijn groeit dat we elkaar moeten respecteren om wie en wat we zijn.”
De moeder omhelsde mij. “Ik vind het opeens een heel mooi schilderij.” De vader knikte alleen, niet overtuigt. Het is deze hardleersheid die ervoor zorgt dat het nooit stopt, dat mensen elkaar pijn blijven doen, overtuigt van hun gelijk.
De ruimte was uiteraard gevuld met rijken der aarde, hoogwaardigheidsbekleders; mensen die menen dat ze beter en belangrijker zijn, meer bijdragen dan een ander. Onder hen bevond zich tot mijn verrassing (hoewel…) Paula’s ex die zich uitermate mild tegenover mij gedroeg. “Knap staaltje werk.”
“Dank je.” Hij vroeg niet naar zijn gewezen vrouw maar introduceerde me bij soortgenoten waarvan hij dacht dat ze belangrijk voor mij konden zijn. Ik ervoer het als het vervelendste deel van de dag maar liet alle branie en poeha gelaten over me heen gaan. Het zijn de mensen die weten waarom iets is, zelfs als ze er geen verstand van hebben. Hun mening over mijn werk was belangrijker dan wat ik er zelf van vond, belangrijker dan de worsteling van het tot stand brengen. Het waren plaatjes voor hun, illustraties van een gruwzaam onbeschaafd verleden omdat ze niet door hebben dat ze er met hun poten middenin staan en ertoe bijdragen dat het wezen van de mensheid onveranderd blijft met hoeveel ‘beschaafde’ saus we ons ook overgieten. Ze begrijpen niet dat de lichamelijke pijn van toen de geestelijke van nu is. Dat meisjes en vrouwen nog steeds gemarteld, gefolterd en geofferd worden en dat het niet alleen bij verre vreemde volken gebeurt maar zich doorzet tot binnen de familie en zelfs het gezin. Dat er onder hen zijn die er actief aan bijdragen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten